Mali Suçları Araştırma Kurulu (MASAK) 2023 Nisan ayının ilk günlerinde yeni bir yönetmelik değişikliğine gitti. Değişiklik ile daha önceleri yalnızca gerçek kişilerin bulunduğu uzaktan kimlik tespiti uygulamalarının kapsamına ticari sicile kayıtlı tüzel kişiler de eklendi. Peki, bu yeni düzenleme bankalar ve finans kuruluşlarında uygulanmakta olan uzaktan müşteri edinimi süreçlerini nasıl etkileyecek? Gelin, düzenleme ile ilgili detaylara biraz daha yakından bakalım!
MASAK düzenlemesini ele almadan önce düzenlemede kritik öneme sahip olan gerçek kişi ve tüzel kişi kavramlarının anlamlarına bir göz atalım. Hukuk alanında gerçek kişi; doğumundan ölümüne dek yaşama dahil olan “birey”, “kişi” olarak tanımlanıyor. Tüzel kişi ise vakıfları, kurumları, şirketleri ifade etmek için kullanılıyor. Yani tüzel kişileri de aslında yine gerçek kişiler oluşturuyor. Gerçek kişilerin girişimler ve farklı amaçlarla oluşturdukları yapı ve birlikler “tüzel kişilik” olarak isimlendiriliyor.
2020 yılında BDDK tarafından yayınlanan ilk yönetmelikte gerçek kişileri kapsayan ve bankalara yasal yoldan müşteri olmayı sağlayan usuller belirlenmişti. Mevzuata yeterli teknoloji ile kimlik belgesi ve yüz doğrulama işlemlerinin sonucunda banka müşterisi olmak, hesap açmak ya da para transferi yapmak mümkün hale getirildi. Çıkan bu ilk mevzuat ve sonrasında gelen düzenlemeler tamamıyla gerçek kişilere odaklanmıştı. Yani uzaktan kimlik tespitinde bireysel süreçlerde daha ön plandaydı. Örneğin, kurumsal hesapların uzaktan müşteri edinimi araçları ile açılması söz konusu değildi.
Daha önce MASAK tarafından yayınlanan “Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörün Finansmanının Önlenmesine Dair Tedbirler Hakkında Yönetmeliği”nin 6.maddesinin A bendi, gerçek kişilere uygulanabilecek uzaktan kimlik tespiti uygulamalarının özellikleri ve usullerini belirliyordu. 05.04.2023 düzenlemesi ile maddenin başlığına “tüzel kişi” ifadesi de eklendi. Bu ekleme ile tüzel kişilerde yasal uzaktan kimlik tespiti yapabilmenin yolu da açılmış oldu. Eklenen bu ifade uzaktan kimlik tespiti süreçlerinin kapsamını genişletti. Daha önceleri yalnızca bireysel düzeyde gerçekleştirilebilen kimlik doğrulama işlemlerinin artık kurumsal düzeye de taşınması, banka ve finans kuruluşlarında kurumsal hesap ve transferler için uzaktan işlem yapabilme olanağını beraberinde getirmiş oldu.
KYC yani bireysel kimlik tespiti süreçlerinde güvenlik ögesi olarak kimlik kartı bilgileri, yüz eşleştirme ve canlılık kontrolleri kullanılıyor. KYB süreçlerinde ise bu güvenlik ögelerinin yanı sıra tüzel kişinin bilgilerinin de kontrolünün sağlanması gerekiyor. KYB’de tüzel kişinin unvanı, ticaret sicil numarası, vergi kimlik numarası gibi unsurlar yer alıyor. Tüzel kişinin kimliğinin doğrulanmasının ardından ise kurumsal düzeyde yetkili kişinin bireysel kimliğinin doğrulanması ve kurumla yasal ilişiğinin tespit edilmesi sağlanıyor. Kısacası KYB ve KYC aslında birbirinden kesinlikle ayrılamayacak süreçler.
MASAK’ın yaptığı son düzenleme ile tüzel kişileri uzaktan müşteri edinimi süreçlerinin yolu açılmış oldu. Teknolojik yeterliliğe sahip kurum ve kuruluşlar uzaktan kimlik tespiti ve doğrulama yaparak sürece giriş yapabilirler. Bununla birlikte müşteri ediniminin yasal olabilmesi için gerekli olarak birkaç mevzuat düzenlemesi daha bekleniyor. MASAK mevzuatı Tebliğ: 19 dahilinde müşteri tanımına “tüzel kişi” ibaresinin de eklenmesi gerekiyor. Ayrıca BDDK mevzuatında da KYB ile ilgili ayrıntılı bir değişiklik yapılması muhtemel. Bütün bu değişikliklerin kısa sürede gerçekleştirileceği beklentisi ile bankalar ve finans kuruluşları KYB çözümlerini süreçlere eklemek için kollarını sıvadı bile!
Siz de hem KYC hem KYB süreçlerini yönetmek için ArkSigner kimlik tespiti ve doğrulama çözümlerine göz atın! Türkiye’nin dijital dönüşümünde büyüyen ve kazanan siz olun! ArkSigner çözümleri ile ilgili ayrıntılı bilgi için bizimle buradan iletişime geçebilirsiniz.